O‘zbekiston parlament a’zolari JSTga a’zo bo‘lish jarayonidagi rolini yanada mustahkamlab bormoqda
08.09.2025 113
O‘zbekiston Jahon savdo tashkilotiga (JST) a’zo bo‘lishga tayyorgarlikning yakuniy bosqichiga kirar ekan, mamlakat parlament a’zolari o‘z oldida turgan vazifalarga tayyorgarlik ko‘rish maqsadida JST masalalari bo‘yicha chuqurlashtirilgan o‘quv kursida ishtirok etdilar.
O‘zbekiston parlament a’zolari o‘zlarining normativ-huquqiy va nazorat vakolatlari orqali mamlakatning JST doirasidagi majburiyatlarini amalga oshirishda muhim rol o‘ynaydilar. Oliy Majlis - mamlakat parlamenti - JST talablariga muvofiq tarzda ishlab chiqilayotgan yoki o‘zgartirilayotgan siyosatlar va qonun loyihalarini ko‘rib chiqadi va baholaydi. Shu bilan birga, u ularning yakuniy qabul qilinishiga ham mas’ul hisoblanadi.
JSTning savdoni himoya qilish bo‘yicha talablariga moslashtirish jarayoni allaqachon boshlangan bo‘lib, u antidemping choralari, kompensatsiya bojlari va muhofaza choralariga oid qonun loyihalarini ko‘rib chiqishdan boshlandi. Ushbu loyihalar yaqinda parlament muhokamasiga kiritilishi kutilmoqda.
Hukumat va fuqarolar o‘rtasidagi bog‘lovchi bo‘g‘in sifatida O‘zbekiston parlament a’zolari jamoatchilik manfaatlarini inobatga oladilar va JSTga a’zolik ularning saylovchilari hayotiga qanday ta’sir qilishini baholaydilar. Shuningdek, ular jamoatchilik fikrini shakllantirishda muhim rol o‘ynab, xavf va imkoniyatlarni tushuntiradilar hamda fuqarolarning savollariga javob beradilar.
Bularning barchasini samarali amalga oshirish uchun parlament a’zolariga yuqori darajada murakkab va texnik jihatdan nozik bo‘lgan JST masalalari yuzasidan chuqur tushuncha zarur.
Mazkur institutsional salohiyatni rivojlantirish maqsadida Xalqaro savdo markazi (ITC) aynan parlament a’zolari ehtiyojlariga moslashtirilgan maxsus intensiv kursni ishlab chiqdi. Uning asosiy maqsadi - JSTga a’zo bo‘lish jarayoniga hukumatning barcha bo‘g‘inlarini jalb etgan holda kompleks yondashuvni targ‘ib etishdir.
Mazkur kurs 2025 yil 13-16 avgust kunlari Toshkentda va onlayn tarzda o‘tkazildi. Mashg‘ulotlarni taniqli xalqaro mutaxassislar olib bordilar: Piter van den Bosh - JST Apellyatsiya organining sobiq raisi, Artur Aplton - hukumatlarga savdo masalalarida maslahat beruvchi yetakchi xalqaro yurist, va Hamid Mamduh - JSTning Xizmatlar savdosi va investitsiyalar bo‘limining sobiq direktori hamda xalqaro savdo huquqi bo‘yicha mutaxassis.
To‘rt kun davom etgan kurs O‘zbekistonning JSTga a’zo bo‘lish jarayoni doirasidagi keng qamrovli masalalar bo‘yicha asosiy bilimlarni shakllantirdi.
Birinchi kun JSTning asosiy tamoyillari bilan tanishtirishga va tovarlar savdosiga doir qoidalarni tahlil qilishga bag‘ishlandi. Ikkinchi kun qishloq xo‘jaligi mahsulotlari savdosi, subsidiyalar va savdoni himoya qilish choralari masalalari ko‘rib chiqildi. Uchinchi kun texnik to‘siqlar, shuningdek, o‘simliklar va hayvonlar salomatligini himoya qilish choralari muhokama qilindi. So‘nggi kun esa intellektual mulk huquqlari va xizmatlar savdosiga bag‘ishlandi.
O‘quv jarayoni ishtirokchilarga o‘z kun tartibida turgan amaliy JST masalalari yuzasidan trenerlarga savollar berish uchun keng imkoniyat yaratdi. Subsidiyalar va JST qoidalariga mos ichki qo‘llab-quvvatlash shakllari bo‘yicha faol muhokamalar o‘tkazildi. Atrof-muhitni muhofaza qilish va davlat savdosi masalalari ham muhokama qilindi. Qishloq xo‘jaligi savdosi - O‘zbekiston uchun strategik soha - yuzasidan dolzarb savollar o‘rtaga tashlandi.
Ushbu treningda 30 nafar parlament a’zosi ishtirok etdi. Kurs Yevropa Ittifoqi tomonidan moliyalashtirilayotgan «O‘zbekistonning JSTga a’zo bo‘lish jarayoniga ko‘maklashish» loyihasi doirasida tashkil etildi.